ANKARA (AA) - Fidan, Romanya'nın başkenti Bükreş'te, Romanya Dışişleri Bakanı Luminita Odobescu ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin tarafsız bir biçimde ve titizlikle uygulanmasının Türkiye olarak sürdürüldüğünü belirten Fidan, "Dün, Sofya'da da basın toplantısında söyledim, bugün yine tekrar ediyorum, Montrö'nün tartışılmasını dahi tahayyül edemeyiz." ifadesini kullandı.

Bakan Fidan, "Montrö Sözleşmesi, bölgenin güvenliğinin teminatı işlevini görmeye devam etmekte." diye konuştu.

Fidan, Rumen mevkidaşıyla görüşmesinde, Balkanlar'daki son gelişmelerin de ele alındığını aktararak, Orta Doğu'da yaşananların da görüşüldüğünü söyledi.

"Dünya kamuoyunu bir kez daha güçlü bir biçimde hareket etmeye çağırıyorum"

Fidan, mevkidaşıyla Gazze'deki vahşeti, dramı ve bunun oluşturduğu tehditleri hep beraber dile getirdiklerini vurgulayarak, İsrail'i Uluslararası Adalet Divanının ihtiyati tedbir kararını uygulamaya ve derhal tam ateşkes ilan etmeye çağırdığını kaydetti.

İsrail'in abluka altındaki Gazze'yi haftalardır topyekun hedef almaya devam ettiğine vurgu yapan Fidan, bombardımandan kurtulabilenlerin açlık ve salgın hastalıklarla boğuştuklarını dile getirdi.

Fidan, "Gazze'ye insani yardım ve tıbbi malzeme girişinin İsrail tarafından engellenmesi uluslararası toplum tarafından asla kabul edilmemeli. 2 milyon insanın bombardıman altında açlık ve salgın hastalıklarla açıkça ölüme terk edilmesine sessiz kalamayız, kalmamalıyız. Bu katliamı engellemek için dünya kamuoyunu bir kez daha güçlü bir biçimde hareket etmeye çağırıyorum." diye konuştu.

"Ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin temelinde karşılıklı güven anlayışı bulunmaktadır"

"Dost ve müttefik" Romanya'yı ziyaret etmekten büyük bir mutluluk duyduğunu kaydeden Fidan, mevkidaşı Odobescu'ya ağırlama için teşekkür etti.

Odobescu ile hem baş başa hem de heyetler arası formatta "çok verimli bir görüşme" yaptıklarını söyleyen Fidan, ziyareti kapsamında üst düzey yetkililerle görüşeceğini belirtti.

Fidan, iki ülke arasındaki ilişkiler hakkında "Hem ikili hem çok taraflı düzeyde olumlu bir gündem çerçevesinde giderek ilerlediği ve güçlendiği bir dönemdeyiz." değerlendirmesinde bulundu.

Mevkidaşı ile görüşmesinde iki ülke ilişkilerini etraflıca ele alma fırsatı bulduklarını kaydeden Fidan, "Ülkelerimiz arasındaki ilişkilerin temelinde karşılıklı güven anlayışı bulunmaktadır." dedi.

Fidan, Türkiye-Romanya ilişkilerinde "stratejik ortaklık, NATO müttefikliği ve Karadeniz'e komşuluk" kavramlarını, ilişkileri tanımlayan unsurlar olarak belirtti.

Gelecek dönemde "Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi"ni kuracak ortak siyasi bildiriyi imzalama konusunda da ülkelerin mutabık olduğuna işaret eden Fidan, Romanya'nın Türkiye'nin Balkanlar'daki en büyük ticari ortağı olduğunu vurguladı.

Fidan, iki ülkenin ticaret hacminin son yıllarda "önemli artış" kaydettiğini vurgulayarak, Türkiye-Romanya arasındaki ticarette 2 yıl üst üste 10 milyar dolar seviyesinin aşıldığını kaydetti.

2025 itibarıyla hedefin 15 milyar dolar olduğunu vurgulayan Bakan Fidan, Türk firmalarının başarısından ve iki ülke dostluğuna katkılarından dolayı memnun olunduğunu dile getirdi.

Fidan Romanya'da yaşayan soydaşlara işaret ederek, "Romanya ile insani bağlarımız da çok güçlü, Romanya'da yaşayan Türk ve Tatar Türkü soydaşlarımızı ülkelerimiz arasında bir dostluk köprüsü olarak görüyoruz." dedi.

"Ukrayna'daki çatışmaların sona erdirilmesi için önemli katkılar sunduk"

Bakan Fidan, mevkidaşıyla terörle mücadele konusundaki işbirliğini görüştüğünü ve Türkiye'nin bu konudaki bazı beklentilerini dile getirdiğini ifade ederek, "Savunma ve askeri işbirliğimiz, bildiğiniz gibi, Romanya ile ilişkilerimizin önemli bir boyutunu teşkil etmekte. Savunma sanayi işbirliğinde son yıllarda önemli bir ivme yakaladık. Polonya'dan sonra Romanya da Türkiye'den SİHA sistemleri alan ikinci NATO ve AB üyesi oldu." dedi.

İki ülkenin NATO çatısı altında ortak faaliyetlerde bulunmaya devam ettiğini belirten Fidan, Türkiye'nin 4 adet F-16 savaş uçağının NATO Hava Polisliği görevi kapsamında, Romanya hava sahasında görev yaptığını hatırlattı.

Fidan, görüşmelerde, başta Karadeniz'in güvenliği olmak üzere bölgesel konuların da ele alındığını vurgulayarak "Ukrayna'daki çatışmaların sona erdirilmesi, küresel gıda güvenliğinin temini ve Karadeniz'deki seyrüsefer güvenliğinin sağlanması için önemli katkılar sunduk, sunmaya da devam edeceğiz." ifadesini kullandı.

Karadeniz'de sürüklenen mayınlardan dolayı oluşan tehdit karşısında hep beraber ön alıcı bir yaklaşım sergilendiğine dikkati çeken Fidan, "Romen ve Bulgar müttefiklerimizin katılımıyla Karadeniz'de (NATO) Mayın Karşı Tedbirleri Görev Grubu'nu yine üçlü olarak beraberce ihdas ettik." dedi.

Fidan, Türkiye ile Romanya'nın sadece kendi ülkelerinin değil, aynı zamanda bölgenin istikrarına büyük önem veren ülkeler olduğunun altını çizerek "Romanya ile işbirliğimizi her alanda güçlendirme kararlılığımızı bir kez daha vurguluyorum." diye konuştu.

Farklı konularda Romanya-Türkiye işbirliğinin önemine vurgu yapan Odobescu, "Ancak son dönemde gerçekleşen derinlemesine diyaloğumuzun, işbirliğimizi hem siyasi hem de ekonomik hem de sektörel olarak güçlendirebileceğimizin garantisi olduğuna inanmaktayım." dedi.

Odobescu, görüşmelerde Stratejik İşbirliği Konseyinin başlatılması yönündeki hazırlıkları ele aldıklarını belirterek ikili ilişkilerde ekonomik ve ticari işbirliğinin önemli rol oynadığını söyledi.

İkili ticaretin son yıllarda önemli ölçüde geliştiğinin altını çizen Odobescu, "Türkiye şu anda Romanya'nın Avrupa Birliği (AB) dışındaki en önemli partnerlerinden ve Romanya'nın AB dışındaki ihracatının ilk varış noktası niteliğinde. 2023 yılının 11 ayında ikili ticaret 9,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiş olup 31 Aralık 2023 itibarıyla bunun 10 milyar doları aşmasını beklemekteyiz." diye konuştu.

Odobescu, ikili ticaret dengesini sağlayacak her fırsatı değerlendirmeye devam edeceklerini belirterek Romanya ekonomisindeki Türk yatırımlarının artmasına yönelik teşvikleri sürdüreceklerinin altını çizdi.

Romanya'ya en çok yatırım yapan ülkeler sıralamasında Türkiye'nin 14. olduğuna dikkati çeken Odobescu, ülkesinin cazip bir yatırım ortamı sunduğunu vurguladı.

Odobescu, Karadeniz'in güvenliği konusunun da masaya yatırıldığını kaydettiği konuşmasında, NATO'nun Romanya topraklarında bulunan hava polisliğine Türkiye'nin katılımı için teşekkür etti.

Karadeniz'de Romanya-Türkiye-Bulgaristan Deniz Mayını Arındırma Grubu ve Romanya-Polonya-Türkiye diyalog formatı gibi işbirliklerine değinen Odobescu, "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısının sonuçlarını da analiz ettik. Ukrayna'nın zaferi, Karadeniz bölgesinin güvenlik ve istikrarı için vazgeçilmezdir." ifadelerini kullandı.

Uluslararası toplumun Ukrayna'ya verdiği destekle aynı zamanda kurallara dayalı uluslararası düzeni savunduğuna işaret eden Odobescu, Romanya'nın Ukrayna'ya verdiği destek kapsamında 31 milyon ton Ukrayna tahılının Romanya üzerinden ihraç edildiğini kaydetti.

Odobescu, Ukrayna mallarının yüzde 61'inin Romanya üzerinden ihraç edildiğini de vurgulayarak "Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşın Moldova'ya olumsuz etkileri ile Kişinev'in kendi istikrarına yönelik hibrit baskılara direnme çabalarına güçlü desteğin sürdürülmesi ihtiyacını da ele aldık. Ayrıca Moldova ve Ukrayna'nın Avrupa entegrasyonuna yönelik desteğimizi de hatırlattık." dedi.

AB-Türkiye ilişkilerinin de görüşmelerde el alındığını anlatan Odobescu, Romanya'nın Türkiye'nin kilit bir ortak olarak AB üyeliği ve ikili işbirliğinin geliştirilmesi konusunda desteğini yineledi.

Türkiye-AB Ortaklık Konseyi toplantılarının yeniden başlaması gerektiğini savunan Odobescu, göç konusunda da AB-Türkiye işbirliğinin sürmesinin gerektiğini kaydetti.

Odobescu, Bakan Fidan'la Orta Doğu'daki gelişmeleri de görüştüklerini ifade ederek "Gazze Şeridi'ndeki kriz, Kızıldeniz'deki durum, İsrail-Lübnan sınırında gittikçe artan gerilim ve Batı Şeria'daki yerleşimci şiddeti. Liste burada bitmiyor. Koşullar el verdiğinde Orta Doğu'da kalıcı bir barışa doğru ilerlemek için uluslararası çabaların yakın koordinasyona ihtiyacı olduğunu vurguladık." ifadelerini kullandı.

İsrail'in abluka altındaki Gazze'ye yönelik saldırıları nedeniyle iki devletli çözüme işaret eden Odobescu, "Hem Romanya hem Türkiye, çok acil bir şekilde iki devletli çözümün uygulanması ve bölgesel güvenliğin sağlanması için gerekli siyasi ortamın yaratılmasına imkan tanıyacak somut çözümlerin acilen geliştirilmesi gerektiği fikrini paylaşmaktadır." değerlendirmesini yaptı.

Odobescu, tekrar eden şiddet sarmalının ancak iki devletli çözümün teşvik edilmesi ile aşılabileceğini vurguladı.

Batı Balkanlar'daki siyasi ve güvenlik alanındaki gelişmelerin de görüşmede ele alındığını kaydeden Odobescu, bölgedeki gelişmelerin Avrupa'nın güvenliğini ve refahını doğrudan etkilediğini belirtti.

Muhabir: Sümeyye Dilara Dinçer,Tuğba Altun,Gökhan Çeliker,Can Efesoy,Behlül ÇetinkayaRomanya Dışişleri Bakanı Odobescu: Türkiye, Romanya'nın AB dışındaki ihracatının ilk varış noktası niteliğinde