İklim değişikliği, bir mega tsunamiyi nasıl tetikledi
Kuzey Kutbu'ndan Antarktika'ya kadar bir haftadan uzun bir süre boyunca kaydedilen sismik sinyaller bilim insanlarını şaşkına çevirdi.
Grönland'ın uzak bir bölgesinde iklim değişikliğinin tetiklediği büyük bir toprak kayması dokuz gün boyunca Dünya'yı sarstı.
Sismometreler, Eylül 2023'te Kuzey Kutbu'ndan Antarktika'ya kadar dünyanın her yerinde gizemli titreşimler tespit etti. Bunlar depremlerin neden olduğu olağan sinyallerden farklıydı ve monoton bir uğultu gibi sadece tek bir titreşim frekansı içeriyordu.
"Sismometrelerin Dünya yüzeyinde meydana gelen çeşitli kaynakları kaydedebildiğini bilmemize rağmen daha önce hiç bu kadar uzun süreli, küresel olarak hareket eden ve sadece tek bir salınım frekansı içeren bir sismik dalga kaydedilmemişti."
Araştırma ekibi, sismik sinyallerden iklim değişikliğinin tetiklediği büyük bir toprak kaymasının ardından meydana gelen olayların sorumlu olduğunu keşfetti.
1,2 kilometre yüksekliğindeki bir dağ zirvesi geçen yıl eylül ayında Grönland'ın uzak Dickson Fiyordu'na çöktü. Tahminen 25 milyon metreküp kaya ve buz fiyortun içine çöktü -ki bu da yaklaşık 10.000 olimpik yüzme havuzunu doldurmaya yetecek bir miktara eş değer.
Dar fiyortta sıkışan su 200 metre havaya sıçradı. Fiyort boyunca 10 kilometre boyunca uzanan 110 metre yüksekliğinde bir dalga yarattı ancak dakikalar içinde 7 metreye düştü.
Grönland'ın kuzeydoğusundaki bir fiyortta meydana gelen devasa tsunami haberi, araştırmacıların noktaları birleştirmeye başlamasına yardımcı oldu.
Ekip, heyelanı ve sonrasında yaşananları yeniden canlandırmak için bilgisayar modellemesi, uydu görüntüleri ve saha ölçümlerini kullandı. Modeller, suyun yaklaşık dokuz gün boyunca her 90 saniyede bir kıvrımlı fiyortta ileri geri sallanmaya devam edeceğini öngördü.
Modelleme, Dünya'nın kabuğunu dolaşarak gezegen çapında bir "uğultu" yaratan titreşimlerin kayıtlarıyla eşleşti.
Modelleme, Dünya'nın kabuğunu dolaşarak gezegen çapında bir "uğultu" yaratan titreşimlerin kayıtlarıyla eşleşti.
Araştırmacılar heyelanın, dağın eteklerindeki buzulun incelmesi ve üzerindeki kaya yüzeyini tutamamasının bir sonucu olduğunu belirtiyor. Bu da nihayetinde iklim değişikliğinden kaynaklanıyordu.