Kahve içmenin altın kuralları
Kahve içmenin zararlı mı yoksa yararlı mı olduğuna dair sayısız araştırma var. Sabah kahvesinin kronik rahatsızlıkları olanlar dışında tüketim açısından bir sıkıntı yaratmadığı belirtiliyor. Prof. Dr. Murat Aksoy, günün ilk kahvesinin değil son kahvesinin daha kritik önem taşıdığını vurguladı ve 'içilmesi önerilen' son saati söyledi.
Günümüzde her sabah milyonlarca insanın yüzünü bile yıkamadan yaptığı aktivite: kahve içmek. Kimi uyku açması için kimi ise dikkatini toplamak için kahvenin çekiciliğine karşı koyamıyor.
Peki son yıllarda günlük alışkanlıklar arasında yerini iyice sağlamlaştıran 'sabah kahvesi' göründüğü kadar masum mu?
Sözkonusu uzmana göre, dünyada en fazla tüketilen içeceklerden biri kahve. Kahveyi aç karnına içmek risk oluşturur mu diye bakarsanız, son yıllarda, bu tarz videolar çok arttı ama bunların bilimsel bir deney sonucuna dayandığını söylemek çok kolay değil. Ancak teorik olarak bazı noktalar var, aç karnına kahve içmek bazı riskleri beraberinde getirebilir. Kahvaltı kahveden türemiştir, kahve altı olarak tanımlanır. Atalarımız da önce bir şeyler ye sonra kahveni iç yaklaşımını gösterir. Kahvenin mide asidini artırıcı etkisi var. Reflüyü artırarak mide bağırsak problemine zemin oluşturabilir. Kafein kortizonu bir miktar artırır ama kortizol zaten sabahları artar. Hormonal sistemimiz içinde hormonların salınımı saatlere göre değişir. Sabah 6 buçuk 7'de kortizol yükselir ve güne bizi hazırlar. Algı artar, kalp hızının artması, beyin fonksiyonları daha iyi hale gelir. Siz kahve içtiğinizde herhangi bir problem yaşamıyorsanız, ben de bu gruptan biriyim ben de, buna devam edilebilir.
Kahveyi her gün içiyorsanız bu etkisi körleşmeye başlıyor. Ara ara kahve ara ara çay içerseniz kahvenin uyarıcı etkisi yine artar.
Çok erken saatte kortizol yükseldiği için, yüksek kortizol yorgun hissetmenize neden olabilir. Sabah saatlerinden öte, hangi saatten sonra içilmemesi daha önemli. Kafeinin yarılanma ömrünün vücutta 6 saat olduğunu öngörürseniz, uyarıcı etkisi de her altı saatte bir yarıya düşüyor.
Öğleden sonra 4'ten sonra kahve içilebilir. Zira uykuya dalmanızı engelleyebilir. Kahve uyku kalitesini bozabilir. Siz yeterli miktarda uyuduğunuzu düşünürsünüz ama derin uyku kalitesini bozabilir. Yani uykunun yararını azaltabilir. Kahveden sonra kendinizi iyi hissetmiyorsanız, sabah 9 buçuk 11 arası, saat 16'ya kadar aralıklı içebilirsiniz ama 16'dan sonra kahveleri bir kenara bırakın.
Birçok araştırma kahve içmenin demir emilimini azaltabileceğini gösteriyor. Bir araştırmada hamburgeri kahve ile tüketenlerde demir eğilimi yüzde 39 düşmüş. Çay ile de daha fazla demir emilimini azaltmış. Çayın etkisi daha fazla tabi. Zamanı ayarlanarak bu etkisi düşük hale getirilebilir. Kahveyi yemekten bir saat önce içerseniz bu etkisinden korunmuş olursunuz.
Günde 400 mg kafeini geçmemek gerekir. Diğer içtiğimiz içeceklerde de kafein var, onları da hesaba katmak lazım. Bir fincan Türk Kahvesi'nde 60 mg kafein var, bir espressoda 60 mg kadar var, Americano'da 100 mg kadar kafein var. Gebeler emziren kadınlar 200'ün üzerine çıkmamalı. Dekaf kahvelerde biraz daha rahat olunabilir. Decaf kahve olarak da bilinen kafeinsiz kahve sağlık açısından oldukça yararlı.