Krizler ortasındaki Lübnan yeni cumhurbaşkanını seçti
Lübnan’da 2022 Ekim’inden bu yana cumhurbaşkanlığı makamı boştu. Michel Aoun’un görev süresinin dolmasından sonra 12 kez seçim denemesi yapıldı, ancak hiçbirinde sonuç alınamadı. Ülkenin mezhepsel güç paylaşımı sistemine göre cumhurbaşkanının Maruni Hristiyan olması gerekiyor. Bu sistem, cumhurbaşkanının Hristiyan, başbakanın Sünni Müslüman ve meclis başkanının Şii Müslüman olmasını öngörüyor.
Reuters‘a göre 13. denemede başarı sağlandı. İlk tur oylamada 86 oy barajını aşamayan Joseph Aoun, ikinci turda Hizbullah ve müttefiki Emel Hareketi’nin de desteğiyle 99 oy aldı. Bu destek, bölgesel güç dengelerindeki değişimi yansıtıyor.
Hizbullah’ın İsrail’le yaptığı savaşta ağır kayıplar vermesi ve müttefiki Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın aralık ayında devrilmesi, örgütün Lübnan’daki etkisini azalttı.
Fransa ve Suudi Arabistan’ın diplomatik girişimleri de seçimde etkili oldu. Suudi kaynaklarına göre, Fransız, Suudi ve Amerikalı diplomatlar, uluslararası mali yardımın Aoun’un seçilmesine bağlı olduğu mesajını iletti.
Kritik görevler bekliyorYeni cumhurbaşkanının önünde ciddi sorunlar var. Dünya Bankası verilerine göre savaşın Lübnan’a maliyeti 8.5 milyar dolar. Ülke ekonomisi 2019’dan bu yana üçte bir oranında küçüldü. Aoun’un ilk görevi, Hizbullah-İsrail ateşkesini korumak ve güney Lübnan’a ordu birliklerini yerleştirmek olacak.
Joseph Aoun kimdir?Aoun, 1983 yılında Lübnan iç savaşının en şiddetli döneminde Lübnan Askeri Akademisi’ne girdi. 1986’da teğmen rütbesiyle mezun oldu. Otuz yılı aşkın askeri kariyerinde her rütbede görev yaptı. Çeşitli komando birliklerinde ve özel kuvvetlerde komutanlık görevleri yaptı. 2017’de ordunun başına geçti. 60 yaşındaki Aoun, ordunun en kritik dönemlerinden birinde komutanlık yaptı.
Aoun, Lübnan’ın saygın okullarından Saint Joseph Üniversitesi’nde siyaset bilimi eğitimi aldı. Daha sonra Fransa’da askeri strateji üzerine yüksek lisans yaptı. ABD’de Fort Bragg’da özel kuvvetler eğitimi gördü. Askeri liderlik, terörle mücadele ve stratejik planlama konularında uzmanlık kazandı. Akıcı şekilde Arapça, Fransızca ve İngilizce konuşuyor.
2019’daki ekonomik kriz sırasında ordunun dağılmasını önledi. Lübnan lirası değer kaybederken, askerlerin mesai dışında sivil işlerde çalışmasına izin vererek kurumsal bütünlüğü korudu. İç savaş sonrası dönemde mezhepsel gerilimlerin tırmanmasını engelledi. 2020 Beyrut Limanı patlaması sonrası kurtarma ve yardım operasyonlarını bizzat yönetti.
Aoun, Lübnan’ın hassas mezhepsel dengelerinde tarafsız bir pozisyon aldı. Hizbullah’ın silahlanmasına karşı çıkarken iç çatışmalardan uzak durdu. ABD ve Batı ile iyi ilişkiler geliştirirken, bölge ülkeleriyle de dengeli bir politika izledi. Ordunun profesyonelleşmesi ve siyasetten uzak durması için çaba gösterdi.