Türkiye, BM Dünya Mülteciler Günü’nde bu yıl da dünyada en fazla mülteciye evsahipliği yapan ülkeler arasında ilk sıradaki yerini koruyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) verilerine göre dünyada savaş, kıtlık, şiddet, insan hakları ihlalleri gibi nedenlerle 108 milyon 400 bin yerlerinden edilmiş kişi bulunuyor. Bunlardan 5 milyon 400 bini sığınmacı, 35 milyon 300 bini ise sığınma başvurusu kabul edilmiş mültecilerden oluşuyor.

2011 yılında Suriye’deki iç savaşın başlamasının ardından açık kapı politikası uygulanan Türkiye’de, son yıllarda artan milliyetçiliğin de etkisiyle siyasette geri gönderilmeleri tartışılan Suriyeli mültecilerin sayısı BMMYK verilerine göre 3 milyon 600 bin kişi.

Türkiye, Suriye’den gelen kişilere geçici koruma statüsü veriyor. İçişleri Bakanlığı’na bağlı Göç İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) verilerine göre 8 Haziran 2023 tarihi itibariyle, Türkiye’de 3 milyon 358 bin 813 geçici koruma altında Suriyeli bulunuyor.

Geçen ay yapılan seçimlerin ardından iktidarını sürdüren AK Parti hükümeti, “gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşü” savunuyor. Ancak VOA Türkçe’nin konuştuğu göç uzmanları bunun olası olmadığına dikkat çekiyor ve Türkiye’de koşullar zor olsa da Suriyeliler’in ülkelerine dönmeyi düşünmediğini ifade ediyor. Suriyeliler’in çoğu da ülkelerine geri dönmek istemiyor; hedefleri ya Avrupa’ya gitmek ya da Türkiye’de kalmaya devam etmek.

Türkiye Cerablus’ta Katar Kalkınma Fonu’nun finansmanıyla 240 bin kalıcı konut inşa ediyor. İlk 5 bin konutun bu yıl bitmeden tamamlanması hedefleniyor. Geçen ay konut projesinin temel atma törenine katılan eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, İdlib ve Afrin'de de yaklaşık 107 bin briket ev yapıldığını, bölgede 6 milyon kişinin yaşadığını söyledi.

Ancak hükümet “daha fazla Suriyeli’yi ülkenin kaldıramayacağını” açıkça ifade ettiği sorunun çözümünün tek başına konut projeleriyle mümkün olmadığının farkında. AK Parti hükümeti yeni dönemde Esat yönetimiyle de ilişkileri normalleştirmek için adımlar atıyor. Erdoğan-Esat görüşmesi henüz ufukta görünmese de, bu görüşmenin gerçekleşmesi için Dışişleri Bakanları ve Bakan Yardımcıları düzeyindeki toplantılar sürüyor.