Filmleriyle Yeşilçam'da iz bırakan yönetmen: Ertem Eğilmez

"Hababam Sınıfı", "Süt Kardeşler" ve "Canım Kardeşim" filmlerine imza atan, eserleriyle Türk toplumunun sosyokültürel ve ekonomik değişimine ışık tutan Ertem Eğilmez'in vefatının üzerinden 35 yıl geçti.

İSTANBUL (AA) - Ertem Eğilmez, doktor olan babasının görevi nedeniyle bulundukları Trabzon'da 18 Şubat 1929'da dünyaya geldi.İlk ve orta öğrenimini Konya'da tamamlayan Eğilmez, 1944'te İstanbul'da tıp fakültesine başladı. Bir süre sonra doktorluk mesleğinin kendisine göre olmadığını fark eden usta yönetmen, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesine kayıt oldu.Yönetmen Eğilmez, Kadıköy'de "Doğruluk Bakkaliyesi" isimli bakkal açtı ancak kısa süre sonra iflas etti.Askere 1953'te giden usta yönetmen, vatani görevinin ardından bir süre daha ticaretle uğraştı.Ertem Eğilmez, Arif Bolat kitabevinde çalıştıktan sonra 1954'te Refik Erduran ile Çağlayan Yayınevi'ni kurdu. Aynı yıl Erduran ve Haldun Sel ile o dönem 30 bin adet satışa ulaşan "Tef" adlı mizah dergisini çıkaran Eğilmez'in yayınevi bünyesinde çıkardığı cep kitapları okur tarafından yoğun ilgi gördü."Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi" filmiyle yönetmenliğe adım attıSinemaya 1961'de kurduğu "Efe" adlı şirketiyle adım atan yönetmen Eğilmez, aynı yıl başrolünü Münir Özkul'un oynadığı "Yaman Gazeteci" filmiyle yapımcılığa başladı. Fakat film başarı elde edemedi.Usta sinemacı, Halit Refiğ ve Atıf Yılmaz'ın yönettiği üç filmin daha yapımcılığını üstlendi. Bu filmlerin senaryosunu yazan Sadık Şendil ile sonraki yıllarda Arzu Film bünyesinde başarılı işlere imza attı.Ertem Eğilmez, 1964'te Nahit Ataman ile "Arzu Film"i kurdu. Aynı yıl Fatma Girik, Öztürk Serengil ve Vahi Öz'ün rol aldığı "Fatoş'un Fendi Tayfur'u Yendi" filmiyle yönetmenlik serüvenine başladı.Birçok komedi filminde yönetmen koltuğuna oturan Eğilmez, 1965'te "Senede Bir Gün", 1968'de "Nilgün" ve "İngiliz Kemal", 1970'te ise "Küçük Hanımefendi" adlı romanları sinemaya uyarladı.Türkan Şoray, Selda Alkor, Fatma Girik ve Hülya Koçyiğit gibi star oyuncuların yer aldığı, büyük ilgi gören aşk filmlerini yöneten Eğilmez, 1966'da çektiği "Bir Millet Uyanıyor" filmiyle "1967 Antalya Altın Portakal Film Festivali"nde "En İyi Tarihsel Film" ödülüne değer görüldü.Filmlerinde Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal ve Şener Şen ile çalıştıYönetmen ve senarist Eğilmez, genellikle Münir Özkul, Adile Naşit, Kemal Sunal, İlyas Salman, Halit Akçatepe, Zeki Alasya, Metin Akpınar, Şener Şen ve Ayşen Gruda'dan oluşan oyuncu kadrosuna filmlerinde yer verdi."Arzu Film güldürüleri" olarak anılan filmlerde zaman zaman toplumsal eleştiriyi kullanarak dikkati çeken Eğilmez, 1973'te imza attığı "Canım Kardeşim" filmiyle Türk sinemasında yapmacıklıktan uzak sinemacılık anlayışını, iç yakan öyküyle beyaz perdeye aktardı.Eğilmez, 1975'te Rıfat Ilgaz'ın kaleme aldığı "Hababam Sınıfı" romanını sinemaya uyarladı. "Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı" filminin gördüğü büyük ilginin ardından, 1976'da "Hababam Sınıfı Uyanıyor", 1977'de "Hababam Sınıfı Tatilde", 1981'de ise "Hababam Sınıfı Güle Güle" filmiyle "Hababam Sınıfı" adlı müzikal tiyatro oyununu izleyiciye sundu.Yönetmen olarak Türk sinemasındaki değişimleri takip eden, bu değişimlere göre sürekli kendini yenileyen Eğilmez, 1980-1981 sezonunda "Kanlı Nigar" adlı müzikli oyunu sahneledi.Başarılı yönetmen bir süre uzak kaldığı sinemaya, 1984'te "Namuslu" filmiyle geri döndü. "Namuslu" ve "Banker Bilo" filmlerinde, Türkiye'nin temel sorunlarını kendi mizah anlayışıyla ele alan usta isim, 1988'de yönettiği "Arabesk" filmiyle de gişede büyük bir başarı elde etti.Ertem Eğilmez, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 1970'te "En İyi Yönetmen Ödülü", 1972'de ise "En İyi 2. Film Ödülü"nü kazandı.Yaşamı boyunca 44 film yöneten, 5 senaryo kaleme alan ve 97 filmin yapımcılığını üstlenen Eğilmez, 21 Eylül 1989'da İstanbul'da 60 yaşındayken vefat etti.Ertem Eğilmez'in yönettiği filmlerden bazıları şöyle:"Bir Millet Uyanıyor" (1966), "Yaşlı Gözler" (1967), "İngiliz Kemal" (1968), "Sevemez Kimse Seni" (1968), "Küçük Hanımefendi" (1970), "Kalbimin Efendisi" (1970), "Senede Bir Gün" (1971), "Son Hıçkırık" (1971), "Beyoğlu Güzeli" (1971), "Sev Kardeşim" (1972), "Tatlı Dillim" (1972), "Oh Olsun" (1973), Yalancı Yarim (1973), "Köyden İndim Şehire" (1974), "Salak Milyoner" (1974), "Mavi Boncuk" (1974), "Süt Kardeşler" (1976), "Şabanoğlu Şaban" (1977), "Gülen Gözler" (1977), "Erkek Güzeli Sefil Bilo" (1979), "Banker Bilo" (1980), "Namuslu" (1984), "Aşık Oldum" (1985), "Arabesk" (1988)Yazdığı senaryolar:"Ölmeyen Aşk" (1966), "Boş Çerçeve" (1969), "Mavi Boncuk" (1974), "Salako" (1974), "Milyarder" (1986)Muhabir: Hilal Uştuk