X alternatifi Bluesky

X alternatifi Bluesky

Bluesky, eski Twitter CEO'su tarafından kurulan ve şu anda da yeni CEO  tarafından yönetilen merkeziyetsiz ve metin tabanlı bir sosyal medya platformu. 2023'te yalnızca davet linki alan kullanıcıların girebildiği bir beta sürümünün ardından Şubat 2024'te herkese açık bir platforma dönüşerek 30 milyondan fazla kullanıcıya ulaştı. Platform, AT Protokolü adı verilen, merkeziyetsiz sosyal ağların işletilmesi için tasarlanmış, açık kaynaklı (yazılım kodlarını herkesin görebildiği) bir çerçeve üzerinde çalışıyor. Bluesky, Mastodon ve benzer platformlar söz konusu olduğunda bahsetmek gereken ilk kavram merkeziyetsizlik. Özellikle son yıllarda blok zinciri teknolojisiyle daha yaygın şekilde hayatımıza girse de merkeziyetsiz yapılar daha önce de mevcuttu. Nitekim ne Bluesky ne de Mastodon blok zinciri üzerinde çalışan platformlar değil. Sosyal medya bağlamında merkeziyetsizlik, bir platformun kontrolünün tek bir şirketin elinde olmaması, bunun yerine kullanıcıların ve farklı toplulukların platformun kurallarına, verilerine ve algoritmalarına katkıda bulunabilmesi anlamına geliyor. Kısacası kullanıcının sadece içerik üretmediği, aynı zamanda platformun nasıl işleyeceğine de katkı sunduğu bir sosyal medya modeli. Merkeziyetsiz platformların en önemli özellikleri arasında veri kontrolünün kullanıcıda olması, sansüre karşı dirençli olması (içerik silmek tek bir otoritenin kararına bağlı değildir) ve açık kaynaklı olması sayılabilir. İşte bu özellikleri karşılamak için geliştirilmiş, yazılımla ilgili bazı önemli değişiklikler ve mimari yapılar var. Platformlarda kullanıcıların deneyimlerini belirleyen ana faktör de bu yapılar oluyor.