Sevgili okurlarım; Kamu çalışanların ve emekli memurların gözü kulağı Temmuz 2024 ayında açıklanacak olan zam haberini bekliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ülkemizde enflasyonun yüzde 71,60 olduğunu söylüyor! İTO yüzde 82,14, ENAG ise yüzde 113,00 olduğunu söylüyor!
Şaşırdık?
Market ve Pazar fiyatları bize enflasyonun ne olduğunu gösteriyor. Durum gerçekten korkunç!
Fiyatların böyle yüksek olması nedeniyle başta emekliler olmak üzere toplumun çok büyük bir kesimi temel ihtiyaç maddelerine ulaşmada çok büyük sıkıntılar yaşamaktadır. Bu nedenle dar gelirlilerin gözü kulağı devletin Temmuz ayında yapacağı zamdadır.
Emekliler bu duruma nasıl düştü?
14 Temmuz 2023 tarihinde çıkarılan 7456 sayılı Kanunla en düşük devlet memurunun maaşına 8 bin 77 liralık bir ek zam yapılmıştı. Memurlara yapılan ek zam dengeleri alt üst etti. Yapılan bu yanlış uygulamayla dünün kamu çalışanları ile bugünün emeklileri arasında çok bir fark oluştu!
1984-1996 yılları arasında veteriner sağlık teknisyenleri dernek genel başkanıydım. 16 demokratik meslek örgütüyle birlikte kamu çalışanlarının sendikal örgütlenme hareketini ilk kez başlatmıştık. Sonrasında ise TÜM EMEKLİLER SENDİKASINI kurmuştuk.
16 memur örgütüyle birlikte Temmuz 1990 Maaş zammına karşı eylem başlatmıştık. Hoşgörünüze sığınarak arzedeyim bakın, o günlerde neleri dile getiriyorduk.
Ülkemizde fiyatların asansörle, ücretlerin merdivenle çıktığı bir ekonomik model uygulanmaktadır. Devlet İstatistik verilerine göre Mayıs 1989-1990 döneminde enflasyon oranı % 65,9’dur. Buna karşın 1990 yılı başında memurlara yapılan zam oranı, 1989 yılı ikinci yarısına göre bile ortalama % 23 civarındadır.
Bu acı gerçeğe karşın memur aylıklarına yapılan zamlar (memura müjde, kat sayı armağanı, cömert zam şeklinde bir insan bir ulufe havasında kamuoyuna yansıtılmıştır. Oysa gerçek çok farklıdır. Memurların ekonomik durumu ciddi tavır konulmasını gerektirecek durumdadır.
Bugün;
* 9. derece üniversite mezunu bir memurun bir saatlik ücreti ile 4 simit alınabiliyor.
* 8. derece bir hemşirenin bir günlük ücreti ile ancak 2 kilo et alınabiliyor.
* 10 yıllık öğretmenin günlük ücreti ancak 18.000 TL’dir.
* Bir hekimin 24 saatlik nöbetinin karşılığı ancak 8.000 TL’dir.
* En düşük derecedeki memurun günlük ücreti ile yalnızca 3 ekmek, 200 gr. Zeytin, 200 gr. Peynir ve 1 kg domates alınabilmektedir.
* Kamu çalışanlarının büyük kısmı lojman, kreş, servis olanaklarından yoksundur.
Günümüz koşullarında; 4 kişilik bir ailenin insanca yaşayabilmesi için gereken asgari giderler şöyledir:
Mutfak giderleri: 730.000
Kira giderleri: 400.000
Giyinme giderleri: 120.000
Ulaşım giderleri: 100.000
Eğitim giderleri: 100.000
Kültür ve dinlenme: 100.000
Diğer giderler: 50.000
Toplam: 1.600.000 (Rakamlar o günkü parasal değerle gösterilmiştir)
Memurların gerçek yaşam ücreti 1963 yılında 100 birim iken 1977 yılında 66. 6’ya 1980 yılında 41’e, 1989 yılında 31.2’ye düşmüştür. 1977 yılında milli gelirden % 36.61 pay alan ücretlilerin bu payı bugün % 15’lere düşmüştür. Oysa gelişmiş ülkelerde ücretlilerin milli gelirdeki payı % 70 civarındadır…
Temmuz ayı memur aylıkları tartışılırken bu gerçekleri kamuoyunun bilgisine sunmayı görev saydık. Biz aşağıda isimleri bulunan demokratik kitle örgütleri olarak diyoruz ki:
- Yukarıdaki hesaplama göz önüne alınarak memurların insanca bir yaşam sürdürebilmesi için en düşük memur maaşı 1.600.000 TL olmalıdır.
- Eğitim, kıdem ve çalışma koşulları göz önüne alınarak ücretler kademeli olarak bu ücretin üzerinde olacak şekilde artırılmalıdır.
- En az ücretten hiçbir şekilde vergi, fon kesintileri yapılmamalı, ücretlilerin üzerindeki vergi yükü azaltılmalıdır.
- Kamu çalışanlarına yönelik havadan para aldıkları, sayılarının fazla olduğu şeklindeki suçlamalardan ve işten çıkarılma tehditlerinden vazgeçilmelidir.
- Kamu çalışanlarının çalışma koşullarında, ücretlerinin ve sosyal haklarının belirlenmesinde söz ve karar sahibi olması için GREVLİ-TOPLUSÖZLEŞMELİ SENDİKAL HAKLARIN alınması ile olanaklıdır.
Memur örgütlerinin ortak çalışmaları 21 Haziran 1990 tarihinde dönemin Sosyal Halkçı Parti Genel Başkanı Sayın Erdal İnönü ve Genel Sekreteri Sayın Deniz Baykal’a, Anavatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Sayın Metin Gürdere’ye,
27 Haziran 1990 tarihinde Doğru Yol Partisi genel Başkanı Süleyman Demirel ve Maliye Bakanı Sayın Adnan Kahveci ziyaret edilerek konu hakkında bilgi verildi. Kaynak: Veteriner Sağlık Teknisyenleri Dergisi Yıl 1990, Sayı 7-8
***
NEREDEN NEREYE:
Şimdi ise emeklilerin derdini gündeme getiren memur sendikaları yok ortada. Asgari ücretle çalışanların sorunlarını gündeme getiren işçi sendikaları yok ortada! İşte böylesine kaotik bir süreçten geçiyoruz. Kamu çalışanları zorda! Emekliler zorda!
Emekli memurlara:
- 2023 Temmuz zammından yararlandırılmış olsalardı 8 bin 77 lira daha fazla ücret alacaktı.
- 2024 Ocak zammından yararlandırılmış olsalardı yapılan yüzde 49,25 artışla 8 bin 77 lira 12,500 lira olacaktı.
- 2024 Temmuz zammından da yararlandırılmış olsalardı yapılan yüzde 19,31 artışla 12,500 lira 2,413 lira artışla 14,913 liraya yükselecekti.
Asgari ücretle çalışanlar zorda!
Devletimizin:
- 17 bin lira asgari ücretle çalışanların sesine kulak vermesi gerekiyor.
- 10 bin lira emekli maaş alanların sesine kulak vermesi gerekiyor.
31 Mart 2024 yerel yönetimlerin seçim sonuçları ortadır. Önümüzdeki günlerden anayasa değişikliği ve bir erken seçim tartışması muhtemelen gündeme gelecektir. Önceki yazılarımızda emeklilerin oyu çok kıymetlidir. Emekli oyunu kullanırken çok dikkat eder demiştik. Emekli memurun maaşına ayda yaklaşık 15 bin lira eklenmesi gerekiyor. Söylemesi bizden… Takdir sizlerden…