Not: yazının sonunda kızımdan bir ricam var. Dante ve Romalı Şair Virgil İlahi Komedya’ nın açılış kantosu, Cehennem’ in ilk bölümü, Dante’ nin kendisini ormanın kuytu bir köşesinde bulmasıyla, esrarengiz bir biçimde başlıyor. Kaybolmuş, oraya nasıl geldiğini bilmiyor.Uykudan uyanmış ve kendisini sabaha karşı bir ormanda bulmuş. Şafak sökmek üzere, bir ümit, bulunduğu kuytu yerden, yukarı ışığa doğru çıkmak istiyor. Orada hem aydınlıkta daha iyi görebilecek; hem de yukarı çıktığı için görüş açısı genişleyecek, etrafta ne var görüp, yönünü tayin edebilecek. Fakat ne kadar uğraşırsa, uğraşsın; bunu başaramıyor. Tam tırmanacağı sırada, karşısına bir leopar çıkıyor ve yolunu kesiyor. Bir kez daha deniyor bu sefer yırtıcı bir aslan. Üçüncü seferinde bir dişi kurt. Korku, umutsuzluk, çaresizlik, ne yapacağını, nereye gideceğini bilememek. Koca dünyada yapayalnız kalmak. Bazan insanın önüne koca bir duvar çıktığını hayal edip, ümitsizliğe kapılması gibi o da bu ormandan nasıl çıkacağını düşünüyor. Geçmişle gelecek arasında bir noktada sıkışıp kalmış. Geçmiş, artık eski geçmiş değil; kaldığı yerden devam edemez. Gelecek ise, ne olduğu, nerede olduğu bilinmeyen bir belirsizlik. Ne yapacak? Endişe içinde, hayatını nasıl sürdüreceği endişesi varoluşu tehlikede. Vahşi hayvanlar çeşitli günahları temsil ediyor. Hangisi daha sonra göreceğimiz Cehennem katlarındaki hangi günaha tekabül ediyor bu yoruma açık. O sırada ormanda bir kişinin daha olduğunu farkediyor. Bu bir ruh. Büyük bir korkuya kapılarak “Miserere di me”diyor. “ Acı bana, merhamet et.” Ona kim olduğunu soruyor Roma’ nın en büyük şairi Virgil olduğunu öğreniyor. Virgil, kendisini tanıtıyor, doğum yerini söylüyor. Mantua’ lı bir şair; en büyük eseri The Aeneid. Truva savaşında, Truvanın yanıp yıkılmasından sonra, şehri babası ve oğluyla birlikte terk eden, yeni yurt arayan kahraman Aeneas’ ın hikayesinin yazarı. Dante, Virgil’ le karşılaşmaktan büyük bir mutluluk duyuyor; öyle ki konuşmaları sırasında, kurt hala civarda olduğu halde, o bütün ilgisini Vrigil’ e yöneltiyor. Ondan yardım istiyor. “Beni buradan kurtar” diyor. “Bir başka yoldan gitmelisin” diyor Virgil. Bence bu şiirdeki en güzel sözlerden biri.“Önüne bir engel çıktığında, başka yol dene, depresyona girme; çare tükenmez bir yolu bulunur” demek bu. Bir de senin eski yolların zaten iyi değildi. Seni bu hale düşürdü. Şimdi dikkatini başka yere çevir. Sana yardım edecek olanlar var. Onun için soruyor “ Niye o perişanlığa geri dönmek istiyorsun?” Sonra söz, Italya’ ya geliyor. Italya’ nın perişan haline. Biliyorsunuz o devirde Italya şehir devletleriyle yönetiliyor. Daha birlik sağlanamamış. Tek bir devlet olarak yönetilmiyor ve şehir devletleri arasında rekabet var. Bu rekabet zaman zaman iç savaş haline geliyor. Dante’ nin memleketi Floransa’ da, iki parti arasında büyük mücadele var. Virgil gelecekte bu açgözlülüğü temsil eden Kurt’ un karşısına bir köpeğin çıkacağını Onu gerisin geri geldiği Cehennem’ e yollayacağını ve Italya yı kurtaracağını söylüyor. Bir kehanette bulunuyor. Bu kim olabilir? Her hangi bir kurtarıcı olabilir gelecekte Italya nın birliğini sağlayacak bir lider. Ama köpek denmesinden dolayı kimisi Can Grande della Scala (1290 1329) olduğunu tahmin ediliyor. İsmi (Can- canin köpek; Grande –büyük) Büyük Köpek denilen lider. Burada kötü manada kullanılmıyor tabii; kuvvetli manasına kullanılıyor. Bu kehanetten sonra Virgil; Dante’ ye bu yolculukta, kendisine rehberlik edeceğini; Cehennemi göstereceğini; sonra Araf’ a beraber tırmanacaklarını ve bir yere geldiklerinde, kendisinden daha değerli bir rehberin görevi devralacağını anlatıyor. Virgil önde, Dante arkada yola düzülüyorlar. Açıklamalar Bu açılış kantosu Komedya’ yla yeni tanışan okuyucu için oldukça karışık gelebilir. Bir defa iki Dante olduğu anlaşılıyor. Biri bu yolculuğun kahramanı(Pilgrim-Yolcu) Dante; biri de gerçek hayattaki şair Dante. Dante, Komedya’ yı bir defa okunup bitirilen bir kitap değil, Cennet’ in sonuna gelince tekrar, başa dönüp, “yeniden okunacak bir kitap” gibi görüyor. Mevsimlerin döngüsü gibi. Bitirmiş olduğu “öteki aleme olan yolculuğu” hatırlayıp, yazacak.   Not: Ben güzel kızım Elif' ten rica ettim: -Dante' ye söyle, o da Şair Virgil' e söyleyip, bize hayatı zehr edenlere, bizi ortaçağın değerlerine mahkûm edenlere Cehennem'in kuytu bir köşesinde yer ayırrtsın !