İsrail'de aşırı sağcı siyasetçilerin başını çektiği grupların bir günde iki askeri üs basması tartışılıyor

Gazze'den alıkonulan Filistinliye cinsel işkence yaptığı suçlamasıyla 9 İsrail askerinin gözaltına alınmasının ardından İsrailli aşırı sağcı siyasetçiler ve gruplar ayaklandı.

KUDÜS (AA) - İsrail askerlerinin Gazze’de alıkonulan bir Filistinliye cinsel işkence yaptığı suçlamasıyla gözaltına alınmasının ardından aşırı sağcı siyasetçilerin önderliği ve teşvikiyle, fanatik grupların, bazı askerlerin de katılımıyla bir günde iki askeri üssü basması, aşırı sağın elde ettiği güç ve orduya müdahale girişimini ortaya koyarak ülkede soğuk duş etkisine yol açtı.Gazze Şeridi'nde alıkonulan Filistinlilerin tutulduğu Sde Teiman askeri üssü Filistinlilere uygulanan insanlık dışı muamele, ağır işkence ve korkunç hikayelerle uzun zamandır gündemdeydi. Ancak İsrail makamlarının "iddialar inceleniyor" açıklamaları elle tutulur bir sonuca ulaşmadı.İsrail resmi televizyonu KAN, Sde Teiman üssünde cinsel işkence ve tacize maruz kalan bir Filistinlinin ağır yaralı olarak hastaneye kaldırıldığını duyurması üzerine askeri savcılık konuyla ilgili soruşturma başlattı.İsrail askeri savcılığının, Sde Teiman gözaltı merkezinin bulunduğu askeri üste 9 askeri gözaltına almak için gitmesi, burada askerlerin yüzleri tıbbi maskeli askeri polise direnmesi görüntüleri sosyal medyada hızla yayıldı.İsrail'deki sağcı ve aşırı sağcı siyasetçiler, askerlerin işkence suçlamasıyla gözaltına alınmasına şiddetle karşı çıkarak üst üste açıklama yapmaya başladı.Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ile Maliye Bakanı Bezalel Smotrich gözaltına alınan askerlere destek olmak için askeri üste toplanma çağrısı yaptı. Filistinlilere karşı zorla göç ettirme, şiddet ve nefret suçları nedeniyle ABD ve AB'nin yaptırım listesindeki aşırı sağcı fanatik Lehava hareketi de taraftarlarına Sde Teiman'a gitme çağrısı yaptı. Üssün önünde başlayan gösteriye, aşırı sağcı bakan ve milletvekilleri de katıldı.İsrail basınına yansıyan görüntülerde, aşırı sağcı Milletvekili Zvi Sukkot'un askeri üssün zincirli kapısını aralayarak içeri girmeye çalıştığı, askerlerin ise milletvekilini engellemeye çalıştığı görüldü.Bunun ardından kalabalığın askeri üssün demir kapısını tutmaya çalışan askerleri zorlayarak içeri girdiği görüldü. Göstericilerin, askeri üssün içine doğru koşuşturduğu askerlerin bazılarını engellemeye çalıştığı anlar ile arbede ve kargaşa görüntüleri sosyal medyaya yansıdı. Silahlı ve üniformalı bazı yedek askerler de üsse düzenlenen baskına katıldı.Sde Teiman'da askerlerin gözaltına alınması tartışılırken askeri üsse düzenlenen baskın ve buradaki kaos görüntüsü krizi derinleştirdi.Aşırı sağcılar askerlerin sorgu için götürüldüğü askeri mahkemeyi de bastıİsrail'de siyasetçilerden üst üste açıklamalar geldi. İsrail'de iktidar koalisyonundaki partiler, İsrail askeri savcılığının şüpheli askerleri gözaltına alma girişimini eleştirdi. Buna karşın muhalefet partileri, aşırı sağcıların orduya müdahalesi ve askeri üsse baskınına karşı çıktı.İsrailli aşırı sağcı milletvekilleri, silahlı üniformalı askerler ve fanatik gruplar, gözaltına alınan askerlerin götürüldüğü askeri mahkemenin bulunduğu üssün önünde toplandı.Başbakan Binyamin Netanyahu'nun partisi Likud Milletvekili Tally Gotliv'in, şüpheli askerlerin götürüldüğü Beit Lid askeri üssünde toplanan onlarca aşırı sağcı göstericiye katıldığı, sahnede yüzleri maskeli üniformalı silahlı askerlerle konuşma yaptığı görüntüler İsrail basınında yer aldı.Aşırı sağcı gruplar, askeri üssün kapısını zorlayarak içeri girdi. Gün içinde Sde Teiman askeri üssünde yaşanan manzara bu sefer askeri mahkemede yaşandı.İsrail askerlerinin, askeri mahkeme binasına giren aşırı sağcı göstericileri engellemeye çalışırken yaşanan kargaşa sosyal medyada yoğun biçimde paylaşıldı. İsrail askerlerinin, sivillere karşı yetkilerinin kısıtlı olması ve İsrail polisinin olaylara müdahalede gecikmesi olayı uzattı.Aşırı sağcı gruplar üsten çıkartıldıktan sonra da buradaki gözaltı merkezinin bulunduğu kapıda da akşam saatlerinde gösterilere devam etti.İsrail'de bir gün içinde iki defa tekrar eden aşırı sağcı gruplar ve askerlerin katıldığı manzara siyasette ve medyada soğuk duş etkisi yaptı. Askeriyede isyan ve kalkışma olarak değerlendirilen görüntüler askeri darbeye benzetildi.Siyasette askerlerin gözaltına alınması tartışmasıSde Teiman askeri üssünde İsrail askerlerinin gözaltına alınması İsrail Meclisi'nde de gündeme geldi.Meclis komisyonunda Başbakan Binyamin Netanyahu'nun partisi Likud Milletvekili Hanoch Milwidsky, burada yaptığı konuşmasında Sde Teiman'daki askerlerin gözaltına alınmasına ilişkin girişim sona erene kadar tüm koalisyon üyesi milletvekillerine oturumları terk etme çağrısı yaptı. Filistin asıllı İsrail Milletvekili Ahmed Tıybi'nin Likud temsilcisine "bir kişinin rektumuna sopa sokulmasının doğru olup olmadığını" sorduğu dikkati çekti.İsrailli Milletvekili Milwidsky, "Herşey meşru. Gazze'den çıkarılan bir teröristse yapılan her şey meşru." ifadesini kullandı. Meclis'teki bu manzara sosyal medyada da yoğun biçimde paylaşıldı.Savunma Bakanı'ndan baskına katılan vekillerin cezalandırılması talebiSavunma Bakanı Yoav Gallant, Netanyahu'ya gönderdiği resmi yazıyla, ulusal güvenliğe tehdit oluşturacak şekilde İsrailli siyasetçilerin, askeri üslere baskına katılması, İsrail ordusu komutanları hakkında "ağır ifadeler kullanmasının incelenmesi gerektiğini" belirtti.İsrail polisinin olaylara müdahale etmekte gecikmesinin İsrail askerlerinin operasyonel faaliyetlerini bırakıp baskınları önlemeye çalışmasına yol açtığını aktaran Gallant, Başbakan'dan "isyanlara katılan koalisyon üyesi milletvekillerine karşı sert biçimde harekete geçmesini" istedi.Gallant, ülkede kolluk kuvvetlerinden sorumlu Yahudi Gücü Partisi lideri Ulusal Güvenlik Bakanı aşırı sağcı Itamar Ben Gvir'in "partisinin de başını çektiği olaylara polisin gelmesini engellediği ya da geciktirdiğinin tespit edilmesi için derhal bir soruşturma açılmasını" talep etti.Ben-Gvir ise bugün sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Netanyahu'dan "Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın Gazze Şeridi çevresindeki 7 Ekim saldırılarından önceden haberi olup olmadığı, İsrail askerlerinin gözaltına alınıp alınmayacağından bilgisinin olup olmadığının soruşturulmasını" istedi.Askerler hakim karşısına çıkıyorİsrail ordusu, Gazze'ye gidecek 3 tabur askerin askeri mahkemenin bulunduğu üssü korumak için görevlendirildiğini duyurdu.Filistinliye cinsel işkence etmekle suçlanan 9 askerin bugün hakim karşısına çıkması bekleniyor. İsrail basınındaki haberlere göre, askerlerin gözaltı süresinin uzatılması gündemde.İsrail'in güneyinde yer alan ve alıkonan Gazzelilerin tutulduğu Sde Teiman gözaltı merkezi sık sık işkencelerle gündeme geliyor.New York Times gazetesinde geçen ay çıkan haberde, Sde Teima gözaltı merkezinde alıkonan Gazzelilerin etrafı açık bir alanda gözleri bağlı olarak günde 18 saate kadar elleri kelepçeli şekilde yerde sessiz şekilde oturtulduğu belirtilmişti.Haberde, gözaltı merkezine getirilen Filistinli tutukluların burada 3 aya kadar kaldığı ve sorgulama süreçlerinde birçok kişinin insanlık dışı muameleye ve işkenceye maruz kaldığı kaydedilmişti.Burada tutulan ve daha sonra serbest bırakılan bazı Gazzeliler, Sde Teima'da maruz kaldıkları işkenceleri dile getirmişti.Muhabir: Enes Canlı